การดูแลตนเองตามวิถีอายุรเวท

โดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. จิรยุทธ์ สินธุพันธุ์

คณะนิเทศศาสตร์ และ ศูนย์เอเชียใต้ศึกษา 

สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

เผยแพร่ครั้งแรกที่ Facebook Pages: กระแสอินเดีย เมื่อวันที่ 30 เมษายน 2563
https://www.facebook.com/KrasaeIndia/posts/119397456401137

ในช่วงเวลาที่เชื้อไวรัสโควิด-19 ยังคงแพร่ระบาดอย่างต่อเนื่อง นอกเหนือจากการรักษาระยะห่างระหว่างบุคคลและระมัดระวังไม่ให้ตนเองหรือผู้อื่นเสี่ยงต่อการติดเชื้อตามคำแนะนำของสาธารณะสุขแล้ว การดูแลสุขภาพของตนเองตามวิถีอายุรเวทก็เป็นทางเลือกหนึ่ง ที่จะช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและดูแลให้ร่างกายของเราแข็งแรงได้ กระทรวงการแพทย์ทางเลือก (AYUSH – The Ministry of Ayurveda, Yoga & Naturopathy, Unani, Siddha and Homoeopathy) ของอินเดีย จึงจัดทำเอกสารเเผยแพร่เกี่ยวกับการดูแลตนเองตามวิถีอายุรเวท ให้เป็นทางเลือกหนึ่งของการรักษาสุขภาพควบคู่ไปกับการแพทย์แผนปัจจุบัน ซึ่งก็สอดคล้องกับความคิดของสถาบันวิจัยทางการแพทย์ในโลกตะวันตกอย่างโรงพยาบาลจอนห์ ฮอปกินส์

การดูแลตนเองตามวิถีอายุรเวทที่เราสามารถปฏิบัติตามได้อย่างง่ายๆ เป็นประจำทุกวันมีดังนี้

ดื่มน้ำอุ่นเป็นประจำทุกวัน ตลอดทั้งวัน

ฝึกโยคะหรือการออกกำลังกายรูปแบบอื่นๆ ที่ช่วยฝึกให้เราหายใจยาวๆ ลึกๆ ไปพร้อมๆ กับการเคลื่อนไหวร่างกายอย่างช้าๆ เช่นการแกว่งแขนขึ้นเหนื้อศรีษะให้สุดพร้อมสูดลมหายใจเข้าลึกๆ แล้วก็ลดแขนลงพร้อมกับหายใจออกยาวๆ ซ้ำไปสัก 10 ถึง 15 นาที โยคะนั้นไม่ใช่เป็นเรื่องของการฝึกฝนท่าทางที่พิศดาร แต่เป็นเรื่องของการฝึกลมหายใจและเสริมสร้างความแข็งแรงของปอด

รับประทานอาหารที่มีส่วนประกอบของสมุนไพร อย่าง ขมิ้น (Haldi-हल्दी-Tumeric) ยี่หร่า (Jeera-जीरा-Cumin) ลูกผักชี (Dhaniya-धनिया-Coriander) และกระเทียม (Lahasun-लहसुन-Garlic) ทั้งนี้สมุนไพรเหล่านี้มีฤทธิ์ในการยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อไวรัสได้ระดับหนึ่ง

อาหารการกินนั้นมีส่วนสำคัญอย่างมากในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย อาหารอย่างอาหารไทยพื้นบ้านหรืออาหารอินเดียที่เน้นพืชผักและสมุนไพร ต่างก็เป็นการปรุงอาหารที่สอดคล้องกับวิถีอายุรเวทอยู่แล้ว สำหรับผู้อ่านที่อยากจะลองตำรับเครื่องดื่มเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันแบบอายุรเวท ก็สามารถทดลองทำได้ดังนี้

นมผสมขมิ้น หรือ मसाला हल्दी डूढ (Masala Haldi Doodh) เป็นตำรับยาสามัญประจำบ้านของชาวอินเดีย เหมือนกับการดื่มน้ำอุ่นผสมมะนาวในบ้านชาวไทย ผงขมิ้นครึ่งช้อนชาผสมกับนมอุ่นๆ หนึ่งแก้ว จะช่วยขับลมและลดอาการอักเสบของเนื้อเยื่อในร่างกาย ไปพร้อมๆ กับการได้รับโปรตีนจากนม บางบ้าน ก็อาจจะใส่ลูกกระวานเขียว พริกไทย อบเชย และขิงแก่สักเง่งลงไปต้มด้วย เหมือนกับการต้มชาร้อนแบบอินเดีย

Golden-Milk-Masala-Haldi-Doodh
iof9bc1k7n_kadha_625x300

ชาสมุนไพร หรือ काढ़ा (Kadha) เป็นเครื่องดื่มอีกชนิดหนึ่งที่สามารถช่วยทำให้ร่างกายสดชื่นและบรรเทาอาการไข้หวัดได้อย่างน่าประหลาด เพียงแค่นำใบกระเพรา พริกไทยดำ ขิงแก่หรือขิงแห้ง อบเชย และลูกเกดมาต้มรวมกันให้เดือด อาจจะเติมน้ำตาลโตนด น้ำตาลมะพร้าว หรือน้ำผึ้งลงไปสักนิดก็ได้หากชอบหวาน ดื่มเป็นชาร้อนๆ วันละครั้งหรือสองครั้ง

แยมมะขามป้อม หรือ Chyavanprash (च्यवनप्राश) เป็นยาและของกินเล่นตามตำรับอายุรเวทที่มีส่วนผสมของมะขามป้อม ผลไม้และสมุนไพรที่มีสรรพคุณเป็นยาอีกหลายชนิด รสชาติเปรี้ยวๆ หวานๆ มันๆ รับประทานวันละช้อนเพื่อช่วยเสริมวิตามินซีและสร้างภูมิต้านทาน แต่ส่วนใหญ่ก็จะอดใจทานมากกว่าหนึ่งช้อนไม่ไหว

เมื่อเกิดอาการระคายคอหรือไอ ตำรับอายุรเวทก็มีแนวทางให้ดูแลตนเองอย่างง่ายๆ ได้ดังนี้

– นำผงกานพลู (लौंग-Clove) มาผสมกับน้ำผึ้งหรือน้ำตาลโตนดหรือน้ำตาลมะพร้าว รับประทานครั้งละนิดเพื่อลดอาการระคายคอและไอ น้ำมันกานพลูนั้นเป็นส่วนผสมของยาสีฟันทุกยี่ห้อที่จะขาดเสียไม่ได้ มีฤทธิ์ในการลดการอักเสบและฆ่าเชื้อโรค ผู้เขียนนิยมเอากานพลูทั้งดอกมาอมเล่น ชวยลดิการเจ็บคอและปวดเหงือกได้ดีนัก

– นำใบสะระแหน่สด (पुदीना-Mint) สักหนึ่งกำมือและเมล็ดเทียนตากบ (अजवायन-Caraway Seeds) สักหนึ่งหยิบมือมาใส่ในอ่าง เทน้ำร้อนลงไปจนท่วม แล้วสูดไอระเหยเข้าไปลึกๆ จะช่วยให้ทางเดินหายใจและช่องคอรู้สึกโล่งสดชื่นได้ หากหาเมล็ดเทียนตากบไม่ได้ ก็อาจใช้เมล็ดยี่หร่าหรือเมล็ดเทียนสัตตบุศย์ (Aniseed) หรือเมล็ดผักชีล้อม (Fennel Seeds) ก็ได้ บางตำราใช้เป็นหัวหอมใหญ่หั่นเป็นแว่นๆ แทนก็ได้ผลอย่างเดียวกัน
อย่างไรก็ตาม การดูแลตนเองตามวิถีอายุรเวทนั้นเป็นเพียงการดูแลตนเองในเบื้องต้น เป็นทางเลือกที่เราอาจจะยึดถือปฏิบัติควบคู่ไปกับการวินิจฉัยโรคและคำแนะนำของแพทย์แผนปัจจุบัน

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ “การพัฒนาความเชี่ยวชาญเอเชียใต้ศึกษา South Asian Experts”

ที่ได้รับทุนสนับสนุนโครงการจาก สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.)

References

– https://www.ayush.gov.in/…

– https://food.ndtv.com/?fbclid=IwAR04DG3YvY2KoAvsTkhxeiFDPD1sm_Qj06QkHw0Ybb5Hb0_Dmfr7dqZ3EtA

– https://www.cookwithmanali.com/golden-milk-masala-haldi-doodh/?fbclid=IwAR36b5nyJApAGXhsucyyEGXxQDRA4AuBfrJAB64cOdE3XXx3u4a_w1autOg

– https://www.hopkinsmedicine.org/?fbclid=IwAR2uQoQRdhMQaCOez5lP764j2Xw-ug7Z8mffuWNkswYVJcKjRsScnmRlT38

Photo credit :

Golden-Milk-Masala-Haldi-Doodh by Cook With Manali in https://www.cookwithmanali.com/golden-milk-masala-haldi-doodh/

Kadha by NDTV Food in https://food.ndtv.com/food-drinks/this-traditional-kadha-recipe-may-help-soothe-symptoms-of-cold-2087846

Chyawanprash by Masala Monk in https://www.masalamonk.com/product/masalamonk-homemade-chyawanprash/

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *